TOM MANDERS

’s-Gravenhage, 23 oktober 1921 – Utrecht, 26 februari 1972

(Antoon Manders)

werd bekend als Dorus.

Hij volgde een tekenstudie aan de Haagse academie, werkte als reclametekenaar, maakte illustraties voor de omslagen van voordrachten (uitgeverij Jongeneel te Gouda), later affiches voor Circus Strassburger en was ontwerper van toneeldécors bij o.a. Toon Hermans, Lou Bandy, Robert Stolz en Wim Kan. Borrelend van ideeën en geïnspireerd door wat hij zag aan cabaret, was hij begonnen met de voorbereidingen voor een eigen cabaret. Op 1 mei 1953 werd Saint Germain de Prés geopend in Amsterdam, waarin hij voor het eerst als Dorus optrad. Eerst in samenwerking met Piet Hendriks, Jan Blaaser en Sven Smeele (duo Dorus en Willem), later alleen. Vanuit het in de studio nagebouwde etablissement werden vanaf 23 april 1955 tot 1963 rechtstreekse televisie-uitzendingen verzorgd door de VARA. Vanaf 11 februari 1956 is Dorus ook op de radio te horen. Vanaf april 1956 was hammond-organist Cor Steyn 6 jaar lang zijn vaste begeleider. In 1957 stelde hij ook het “Plakboek van Dorus” samen, een boekje vol teksten en foto’s. Hij maakte tournees, werkte als Dorus in Duitsland en maakte talloze televisie- en radioshows. Van de voor deze shows geschreven liedjes zijn er vele toevertrouwd aan het vinyl. In het begin van de jaren zestig hield hij zich bezig met tv-operettes en film. Hij laste eigen opnames in in bekende speelfilms (“High Noon” b.v.) en in 1964 maakte hij enkele speelfilms, waarin hij zelf een belangrijke rol speelde (“De wolf en zijn zeven dochters”, “De klok van Simpeldorp” en “De gestolen Willem III”). In 1967, het jaar waarin hem voor een compilatie uit zijn televisieshows de Zilveren Roos van Montreux werd toegekend, opende hij in Rotterdam een eigen zaak, van waaruit de tv-serie “Bij Dorus op schoot” werd uitgezonden. Hij maakte tal van grammofoonplaten, waarvan “Twee motten” één van de bekendste mag worden genoemd. Negen jaar na zijn vroege dood zond de VARA, voor welke omroep Dorus tot 1972 shows had gemaakt, een special uit, “Speel de clown”, en verscheen van de hand van Rolf Boost een gelijknamig boek. Tom Manders was een broer van Kees Manders, met wie hij in de oorlogsjaren al clandestien optrad, en de vader van regisseur Tom Manders junior.

TELEVISIE

Een avond in Saint Germain des Prés (vara 54/55); Een avond in Saint Germain des Prés (vara 55/56); Een avond in Saint Germain des Prés (vara 56/57); Een avond in Saint Germain des Prés (vara 57/58); Avonturen van Dorus (vara 58/59); Saint Germain des Prés (vara 59/60); Saint Germain des Prés (vara 60/61); Saint Germain des Prés (vara 61/62); De roos van Tirol (vara 6-1-62); Op verzoek (vara 26-5-1962); Drie oude vrijgezellen (vara 13-10-1962); Professor Witkiel (vara 10-11-1962); De koningin van Monmartre (vara 29-12-1962); Een straatje om met Dorus (vara 1966); Televisieschermutselingen van een schlemiel (vara 66/67); Bij Dorus op schoot (vara 67/68); Bij Dorus op schoot (vara 68/69); Bij Dorus op visite (vara 68/69); Dorus Show (vara 19-4-1969); Hoogtepunten uit Tom Manders’ Dorus-show (vara 6-2-1970); Geef me de ruimte (vara 7-11-1970); The Dorus Brothers (vara 12-4-1971); Er zit een vogelnestje in m’n kop (vara 6-11-1971)

FILM

De wolf en zijn zeven dochters (Tom Manders, 1964); De klok van Simpeldorp (Tom Manders, 1965); De gestolen Willem III (Tom Manders, 1965)

Uit: Acteurs- en Kleinkunstenaarslexicon: 3200 namen uit honderd jaar Nederlands toneel.

samenstelling: Piet Hein Honig

ISBN 90-9000511-0.